Новы год, на мой погляд, адзінае свята, набліжэнне якога мы адчуваем загадзя. Не ведаць, забыць пра яго, зрабіць так, каб прайшло міма, проста немагчыма. Больш таго – каб зразумець, што ўрачыстасць на парозе, не патрэбна нават заглядваць у каляндар. Аб ёй абавязкова нагадаюць традыцыйныя атрыбуты. І не за лічаныя дні, а за некалькі тыдняў. Стройныя, велічныя прыгажуні-елкі, светлавыя кампазіцыі і яркія агні на вуліцах і плошчах, святочная прадукцыя на паліцах магазінаў – усё гэта з’яўляецца задоўга да таго, калі мы пачынаем адрасоўваць і прымаць віншаванні. Значыць, самы час ствараць адпаведны настрой і ў сваёй кватэры. Час клапаціцца пра падарункі, навагодні стол. Але знойдуцца, вядома, у гэтым кругавароце спраў і скептыкі, прыхільнікі іншага раскладу жыцця.
І сапраўды, прычын не любіць Новы год можна знайсці вялікае мноства. На рабоце ў канцы снежня вечны завал, бо патрэбна ўсё тэрмінова і ўдала завяршыць, падвесці вынікі. Часу, як заўсёды, не хапае. У магазінах – мноства людзей, доўгія чэргі. А ў думках: “Як бы паспець, не забыцца ўсё купіць і пры гэтым не выйсці за рамкі сямейнага бюджэту”. Бясконцае хваляванне, спешка, мітусня.
Ну вось, здаецца, нарэшце… Працоўны марафон адыходзячага года завершаны. Елачка ўсталявана і ўпрыгожана, ззяе рознакаляровымі агеньчыкамі, бліскучымі шарамі і яркай мішурой. Памяшканне напаўняе хваёвы водар. Падарункі набыты і запакаваны. Халадзільнік удосталь запоўнены прадуктамі. А камусьці, магчыма, яшчэ важна было купіць абноўку, і яна ўжо заняла ганаровае месца ў шафе – сустракаць, дык па ўсіх правілах. Але гэта – потым.
Гаспадыням пакуль адпачываць некалі: чакае адказны працэс – гатаванне. Ды і ў кватэры напярэдадні такой значнай падзеі, новага этапу ў жыцці нядрэнна было б навесьці лоск. Ну што ж, зноў за справу! З пыласосам, мыйнымі сродкамі, інвентаром для ўборкі. Потым не дадуць засумаваць “фабрыкаванне” традыцыйных аліўе і селядца пад шубай, мясных і рыбных далікатэсаў, іншых прысмакаў. А там, глядзі, і час усё раскладваць па талерачках – прыгожа, з праяўленнем уласнай фантазіі, падаваць на стол. Тааак… Пакуль садзіцца, сілы і бадзёрасць вычарпаны, арганізм стомлены. І ўсё – дзеля адной ночы?..
Магчыма, вядома, і іншае разгортванне падзей. Напрыклад, у выпадку, калі вы цвёрда вырашылі скінуць яшчэ пару лішніх кілаграм. Пра гэта – забудзьцеся! Перад вамі ў святочныя дні будзе столькі смакаты, што неадольная спакуса ў спалучэнні з назойлівым “паспытай” усё роўна зробяць сваё. І не надумайце, нават калі вельмі захочацца, у навагоднюю ноч класціся спаць – гэтага не зразумеюць заўзятыя прыхільнікі існуючых традыцый. Або не дазволяць аглушальныя выбухі за акном: сустракаць Новы год прынята гучна, з шумавымі эфектамі.
Ды што гэта я? Прыкметы, традыцыі, павер’і… Яны былі, ёсць і будуць. Як і людзі, якія імі кіруюцца, іх прытрымліваюцца, ні на крок не адступаюць ад правіл. І вельмі добра, калі ўсё даспадобы, у радасць і задавальненне, па душы. А калі супярэчыць вашым поглядам і індывідуальным асаблівасцям, уласным пажаданням? Атрымліваецца, што вымушаны рабіць тое, што прывыклі і што складвалася гадамі, а замест святочнага настрою – зморанасць, разбітасць, раздражнёнасць, ніякай асалоды. Дык, магчыма, ёсць сэнс прызнаць: ніхто не абавязаны сустракаць і адзначаць па плану. У кожнага павінна быць сваё адчуванне свята. І яно, па-мойму, не і ў нервовай беганіне і як мага большым напаўненні страўніка. Новы год усё роўна, пры любых умовах і абставінах, настане. Нават калі вы не збераце ў сваёй кватэры дзясятак сваякоў і сяброў. Не напоўніце даверху магазінную цялежку і не патраціце амаль усю зарплату на частаванні і падарункі (часам зусім непатрэбныя). Не будзеце гадзінамі стаяць каля пліты і абыдзецеся толькі лічанымі стравамі. Не накіруецеся ў госці, дзе, хутчэй за ўсё, будзе шумная кампанія, а вы прыхільнік цішыні і спакою ці ўвогуле прывыклі да адзіноты. Не дачакаецеся бою курантаў… Такіх “не” можна прыводзіць колькі хочаш. Як і адваротных пазіцый. Толькі вам выбіраць сцэнарый – свой, а не як лепш для кагосьці ці як робяць іншыя.
Я жадаю кожнаму сустрэць Новы год, кіруючыся мудрымі словамі: лепшыя святы – тыя, што адбываюцца ўнутры нас. Светлых усім думак, эмоцый і пачуццяў!
Валянціна БЕЛЬЧАНКА
