Творчасць Андрэя Макаёнка, напоўненая глыбокім гумарам, вострай сатырай і непадробнай любоўю да роднай зямлі, не губляе сваёй актуальнасці і ў XXI стагоддзі, нягледзячы на тое, што многія п’есы былі напісаны ў ХХ стагоддзі.
Андрэй Ягоравіч – ураджэнец вёскі Борхаў Рагачоўскага раёна Гомельскай вобласці. Ён закранаў тэмы, якія заўсёды хвалявалі беларускі народ: гаспадаранне на зямлі, непарыўная сувязь з роднай глебай і каранямі роду, а таксама непрыняцце здрадніцтва, прыстасаванства і падхалімства. Менавіта гэтая блізкасць да народнай душы зрабіла яго п’есы настолькі запатрабаванымі.
У 70-я гады мінулага стагоддзя п’есы Андрэя Макаёнка з надзвычайным поспехам ішлі на сцэнах 200 тэатраў Савецкага Саюза і за яго межамі. У Маскоўскім тэатры сатыры спектакль «Зацюканага апостала» ставіўся 700 разоў! Зоркі савецкага кіно і тэатра, такія як Андрэй Міронаў, Анатоль Папанаў, Вера Васільева, Спартак Мішулін, Аляксандр Шырвіндт, былі заняты ў пастаноўках па творах Макаёнка. Беларускі Купалаўскі тэатр з пастаноўкай «Лявоніха на арбіце» аб’ездзіў, здаецца, усе куткі Беларусі, а спектакль ішоў з чатырма акцёрскімі складамі.
Аўтабіяграфічныя звесткі Андрэя Ягоравіча адкрываюць драматычную старонку яго жыцця. У 1938 годзе ён скончыў Журавіцкую сярэднюю школу, а ў 1939-м быў прызваны ў Чырвоную Армію. Служыў намеснікам палітрука, палітруком роты. У 1942 годзе пад Феадосіяй у Крыме быў паранены ў баях супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Пасля лячэння ў шпіталях, нягледзячы на асколкі ў нагах, знайшоў у сабе сілы працаваць ваенруком у Грузіі, а затым вярнуўся на родную Рагачоўшчыну. Пісьменнік спяшаўся жыць і дзяліцца сваёй праўдай.
Яго праца была адзначана і прызнана. У 1974 годзе за п’есы «Трыбунал» і «Таблетку пад язык» Андрэй Макаёнак быў удастоены Дзяржаўнай прэміі БССР імя Якуба Коласа. Гэта прызнанне падкрэслівае значнасць яго ўкладу ў беларускую літаратуру і драматургію.
Шчырае шматгадовае сяброўства звязвала Андрэя Макаёнка з народным пісьменнікам Іванам Шамякіным. Успаміны Івана Пятровіча аб сумесным адпачынку на дачы ў Церуху, аб рыбалцы на Сожы, аб дзіцячым смеху на лузе, захоўваюць цеплыню двух творцаў.
На Гомельшчыне памяць народнага пісьменніка Беларусі шануецца годна. У 1986 годзе ў Журавічах адкрыты літаратурны музей Андрэя Макаёнка. Да 80-годдзя драматурга ў 2000 годзе ў цэнтры аграгарадка быў устаноўлены яго бюст. Імя Макаёнка носяць вуліцы ў Гомелі і Мінску. У Гомельскім палацы Румянцавых і Паскевічаў у зале ўрачыстых пасяджэнняў побач з іншымі знакавымі асобамі краю навечна ўвекавечана і яго імя.
У 2016 годзе ў Гомельскай абласной бібліятэцы была створана мемарыяльная зала, прысвечаная жыццю і творчасці Андрэя Макаёнка. Сёлета яна была абноўлена. Другая жонка пісьменніка, Любоў Іванаўна Макаёнак, перадала бібліятэцы значную частку сямейнага архіва, што дазволіла стварыць унікальную экспазіцыю. Цяпер кожны жадаючы мае магчымасць пазнаёміцца з лёсам і творчасцю гэтага выдатнага земляка, далучыцца да яго духоўнай спадчыны.
Самыя цікавыя і важныя навіны шукайце ў нашых сацыяльных сетках: TikTok, Instagram, VK, Одноклассники, Telegram, Facebook.
